تفلیس در قرن پنجم میلادی و توسط واختانگ یکم پادشاه گرجستان باستان یا همان ایبریا بنیان‌گذاری شد و به سبب چشمه های آب گرم آن " تْبیلیسی" به معنای گرم نام گذاری شد و به چشمه‌های آب گرم تفلیس معروف شد ، تفلیس در جنوب شرق اروپا قرار دارد و در گذشته به سبب موقعیت مکانی آن در مسیر شرق و غرب ، این شهر را نقطه اتصال امپراتوری های رقیب گوناگون قرار داده است و امروزه موقعیت آن را به عنوان یک مسیر مهم برای انرژی جهان و پروژه های بازرگانی و مسیر اتصال دو قاره اروپا با آسیا را تضمین می کند.
تفلیس بزرگترین شهر ناحیه قفقاز است و از لحاظ مکانی دقیقا در مرکز قفقاز قرار دارد ، تفلیس سالانه میزبان همایش ها و نشست های گوناگونی است که سبب شده که این شهر در شرق اروپا مطرح شود و اسم آن زبانزد عام و خاص در دنیا است ، تاریخ پرفراز و نشیب تفلیس را می توان از معماری آن که ترکیبی از معماری قرون وسطی ، معماری نئوکلاسیک و معماری استالینیست می باشد درک کرد .
نقشه شهر تفلیس
تاریخچه شهر تفلیس
نام این شهر در زبان گرجستانی تبیلیسی نام دارد که مشتق واژه تبیلی ، به معنای گرم می باشد که واختانگ یکم پادشاه گرجستان باستان روزی به همراه اعضای دربارش در جنگلی نزدیک متسختا مشغول شکار بودند ، شاهین او به دنبال قرقاولی به هوا برخاست و پس از مدتی شاه و همراهانش پرنده‌ها را در کنار یک چشمه آب گرم یافتند که بخار خوشایندی از آن خارج میشد ، آنها از وفور این چشمه‌های آب گرم شگفت زده شده بودند و پادشاه دستور ساختن شهری را در آنجا صادر کرد که تْبیلیسی یعنی دارنده چشمه های آب گرم نام گذاری شد و از آنجایی که تفلیس یکی از مراکز مهم فرهنگی اسلام به شمار می‌آمد ، با نام عربی خود یعنی «طفلیس» مشهور شد و تا چند سال پیش نیز در اکثر زبان‌ها تفلیس یا تیفلیس مشهور بود ، سپس به خواسته دولت گرجستان نام این شهر به نام اصلی آن تغییر یافت ، اما همچنان در ایران ، ترکیه ، آلمان ، قزاقستان و کشورهای عربی تفلیس نام برده می شود و همچنین خوب است بدانید که تفلیس در گذشته های دور ابتدا در طول سواحل رودخانه رشد کرد ، سپس با گذر زمان و با افزایش جمعیت ساخت و ساز به دامنه ها و تپه ها و فلات های اطراف رودخانه کشیده شد که این فلات ها در شمال و شمال شرقی شهر واقع شده است و قسمت‌های جنوب شرقی شهر که مجموعه قدیمی شهر تفلیس را تشکیل می دهد از خیابان‌های تنگ و خانه های قدیمی دو یا سه طبقه تشکیل شده است .
موقعیت و جمعیت تفلیس
تفلیس در 120 کیلومتری رشته کوه قفقاز بزرگ و 250 کیلومتری دریای سیاه قرار دارد و با شهرهای تاشکند ، استانبول ، رم ، بارسلون ، بوستون و شیکاگو همسایه است ، این شهر در دو طرف ساحل رود متکواری در درون دره ای گستردهقرار گرفته است ، این رود که از کوه‌های ترکیه سرچشمه می گیرد به طول 36 کیلومتر در شهر جاری است و سد اورتاچالا سرعت جریان آب را در مسیر شهر کاهش می‌دهد و رژیم آبی آن را تنظیم می کند ، دو دریاچه کوچک به نام لیسی و کو در دامنه‌های شمالی تفلیس واقع شده اند و دریاچه تفلیس در پشت رشته کوه ماخات قرار دارد و پیرامون آن دشت سامگوری می باشد ، همچنین کوه‌های متاتس میندا در مغرب تابوری و تیغه‌های سولولاکی در جنوب و رشته کوه ماخات در مشرق شهر واقع شده‌اند و در دامنه‌های شمال شرقی کوه تابوری چشمه‌های آب گرم جریان دارد که دارای ترکیبات قلیایی و سولفات است ، جمعیت شهر تفلیس و حومه آن حدود 5،2 میلیون نفر است که این جمعیت تشکیل شده از: 86% گرجی ، 6% ارمنی ، 2.7% آسی ، 2.4% کرد ، 1.8% یونانی ، 1.4% آذری و 1.3% اوکراینی است و کم تر از یک درصد مردم این شهر را یهودی ها ، یهودی های گرجی ، آسوری ها ، بلاروس ها و تاتارها تشکیل می دهند ، ارمنی‌ها ، روس‌ها و یهودی‌ها از جمله اقوامی هستند که تعداد آنها در فاصله سال های 1979 تا 1989 میلادی کاهش یافته است و جنگ آذربایجان و ارمنستان در کاهش ارامنه بی تأثیر نبوده است ، همچنین مهاجرت یهودی های شوروی سابق به اسرائیل نیز ممکن است سبب کاهش تعداد یهودی‌ها در طی این سال‌ها باشد .
آب و هوای تفلیس
آب و هوای تفلیس نیمه گرمسیری و مرطوب است و با تاثیرات غالبِ اقلیم قاره‌ای همراه است. تفلیس دارای زمستان‌های نسبتا سرد و تابستان‌های گرم است ، هوای تفلیس به سبب نسیمی که از کوهستان ها در دره‌های اطراف می وزد همیشه پاکیزه است و میانگین بارش سالیانه 495 میلی متر است ، میانگین دمای سالیانه در این شهر، 13 درجه است ، ژانویه با میانگین سردترین ماه سال و کم ترین دمای ثبت‌شده ، −۲۴٫۴ درجه سلسیوس و بیش‌ترین دما نیز ۴۲ درجه سلسیوس می باشد ، ماه‌های می و ژوئن، هرکدام با میانگین بارش 77.6 میلی متر ، پرباران ترین ماه‌های سال هستند، در حالی که ژانویه با میانگین بارش 18.9 میلی متر ، کم‌باران ترین ماه سال است ، همچنین بارش برف نیز به طور میانگین 15 تا 25 روز در سال است ، شهر و کوه‌های اطراف آن عموماً پوشیده از ابر هستند، مخصوصاً در بهار و پاییز که نتیجهٔ آن بارش باران‌های طولانی یا آسمانی همیشه ابری است ، متوسط درجهٔ حرارت در گرمترین ماه تابستان به 25.2 و در سردترین ماه زمستان به 0.9- می رسد .
